Opis schorzenia

Opis schorzenia

Porażenie czterokończynowe (tetraplegia) objawia się paraliżem zarówno rąk, jak i nóg. Porażenie często uniemożliwia samodzielne funkcjonowanie. Zdarzają się jednak przypadki, w których pacjent zachowuje niektóre funkcje kończyn górnych.

Najczęstszymi przyczynami porażenia czterokończynowego są wypadki, w których uszkodzeniu uległ fragment kręgosłupa lub rdzenia kręgowego na odcinku szyjnym. Są to przede wszystkim wypadki samochodowe, upadki z wysokości i skoki do wody na głowę. Tetraplegię mogą powodować też choroby, takie jak polio, stwardnienie rozsiane czy poprzeczne zapalenie rdzenia kręgowego. Inne przyczyny to zaburzenia wrodzone, na przykład dystrofia mięśniowa. Tetraplegia dotyka zarówno nerwów sensorycznych, jak i motorycznych, co oznacza, że pacjent traci zarówno możliwość poruszania kończyną, jak i czucie w niej.

Przyczyną uszkodzenia rdzenia kręgowego powodującego tetraplegię jest zazwyczaj uszkodzenie kręgosłupa. Dokładniej chodzi tu o jego szyjny odcinek, a więc – licząc od góry – siedem pierwszych kręgów. Od każdego z nich, z wyjątkiem siódmego, odchodzi jedna para nerwów rdzeniowych szyjnych. To, w którym miejscu dojdzie do urazu, ma duży wpływ na stopień porażenia. Najbardziej brzemienne w skutkach są uszkodzenia na wysokości pierwszego i drugiego kręgu. Oprócz tetraplegii, mogą one doprowadzić do utraty tak ważnych czynności życiowych, jak na przykład oddychanie. Trzeba je później podtrzymywać poprzez użycie respiratora lub rozrusznika membranowego. Uszkodzone kręgi powodują:

• 3 kręg – oprócz tetraplegii również ciężkie zaburzenia oddychania, ból, mrowienie, czasem także drętwienie ramion, szyi i głowy
• 4 kręg – tetraplegię i problemy z oddychaniem, jednak nie tak poważne, jak przy uszkodzeniach 1. i 2. kręgu
• 5 kręg – pacjent zachowuje kontrolę nad mięśniami ramienia i bicepsa, dzięki czemu może samodzielnie zginać łokieć; wciąż jednak nie ma kontroli nad nadgarstkami
• 6 kręg – pacjent zachowuje funkcje ramienia, łokcia i niektóre funkcje nadgarstka
• 7 kręg – porażenie czterokończynowe z zachowaniem funkcji ramienia, łokcia, nadgarstka i niektórych funkcji dłoni

Większość nerwów rdzeniowych szyjnych odchodzi od górnej części kolejnych kręgów. Wyjątkiem jest para ósma, która ma swój początek u podstawy siódmego kręgu. Ich uszkodzenie powoduje tzw. tetraparezę – pacjent ma pełną kontrolę nad swoimi rękami, są one jedynie wyraźnie słabsze.

Porażenie czterokończynowe może też mieć swoje źródło w spastyczności mięśni. Jest to stan, w którym mięśnie wykazują nadmierne napięcie w czasie ruchu biernego, czyli wykonywanego przez drugą osobę. Spastyczność występuje podczas takich chorób, jak: mózgowe porażenie dziecięce, stwardnienie rozsiane czy udar mózgu. Porażenie może występować w każdej kończynie w innym nasileniu.